Gilisasti, Juan Fermin (Donostia, c. 1705-?)

Donostian jaio zen, baina arbasoak usurbildarrak zituen. Oso tradizio luze batez ainguren fabrikazioan ari zen familia batekoa zen. Joan Fermin Aian finkatu zen (Arrazubiako forjak eta burdinolak), eta beste Gilisastitar batzuk, ainguragileak hauek ere, Usurbil eta Hernanin arituko ziren. 1730-31 inguruan Holandan egon zen, Caracasko Konpainiak bidalita dirudienez, eta han aukera izan zuen aingura handien fabrikazioan erabiltzen zituzten tekniken berri eskuratzeko. Gilisastik Holandako soldadura sistemak egokitu egin zituen teknika tradizionaletara, eta Somorrostroko burdinaren ezaugarri egokiak baliatuta oso neurri eta kalitate handiko aingurak egitea lortu zuen; aingura hauek zerbitzatu zizkion Armadari 1738tik aurrera. Aurrerapen teknologiko honen ildotik, Gipuzkoako ainguragintzaren sektoreak oso hazkunde handia izan zuen, eta bere produkzioaren zati bat Frantzia, Portugal eta Ingalaterrara esportatu zuen.

[UNSAIN AZPIROZ, J.M.: "Erretratu galeria. Hiztegi biografikoa", UNSAIN AZPIROZ, J.M. (arg.): Donostia, itsas hiria, Untzi Museoa, Donostia, 2008,  388. or.].

Museoaren argitalpenak

• CARRIÓN ARREGUI, Ignacio Mª: "La fabricación de grandes anclas de navíos en el siglo XVIII en Gipuzkoa", Itsas Memoria. Revista de Esudios Marítimos del País Vasco, nº 2, Untzi Museoa, Donostia, 1998, 549-571. or.

• TELLECHEA IDÍGORAS, J. Ignacio: "Juan Fermín Guilisasti, maestro ancorero", Itsas Memoria. Revista de Estudios Marítimos del País Vasco, 5, Untzi Museoa, Donostia, 2006, 685-706. or.

• CARRIÓN ARREGUI, Ignacio Mª: "Arrazubia, solar medieval y empresa preindustrial a orillas del Oria", Itsas Memoria. Revista de Esudios Marítimos del País Vasco, nº 6, Untzi Museoa, Donostia, 2009, 191-208. or.

Guilisasti familiaren arma-agiriaren aurrekaldea. XVIII. mendeko ainguragile ospetsua izan zen Guilisasti familia. 1747ko agiria. Untzi Museoa bilduma. 

Dideroten L´Encyclopédie-­ko irudia, XVIII.mendearen erdialdeadekoa. Bertan esku-mailuekin aingura handi baten gurutze-adarrera atzamarraren soldatze prozesua ikusi daiteke. Horrela egiten ziren Gipuzkoan aingurak, bergak barne, aingeru fabriketan uraren indarrarekin mugitzen ziren mailurik eta hausporik ez zegoelako.